آیا امواج موبایل برای مردم مضر است؟

آیا امواج موبایل برای مردم مضر است؟

حقیقات جدید نشان می‌دهد تاثیر امواج منتشرشده از گوشی همراه و رایانه فراتر از تاثیرات حرارتی است و تا ۱۰ درصد مردم نسبت به این امواج، حساسیت شدید دارند.
محمدجواد ترابی: امواج الکترومغناطیس تا چه اندازه می‌تواند روی بدن انسان تاثیر بگذارد؟ آیا امکان دارد که گوشی‌های تلفن همراه، نمایشگرهای رایانه‌ها، تلویزیون‌ها و دستگاههای الکترونیکی دیگر سبب بیماری شوند یا افرادی که ادعا می‌کنند به این دستگاه‌ها حساسند، فقط گمان می‌کنند؟ این موضوع، یکی از موضوعات جنجال‌برانگیز حال حاضر فناوری است که پیامدهای مهمی در سیاست، حقوق مشتری، حقوق بشر و سلامت داشته است.
به گزارش پایگاه اینترنتی فیزاورگ، اله جانسن، سرپرست واحد پوست‌شناسی در موسسه کارولینسکای استکهلم، از ابتدای دهه ۱۳۶۰ به پژوهش روی تاثیر امواج الکترومغناطیس بر فیزیولوژی انسان مشغول است. پژوهش‌های جانسن سبب شد که او پشتیبان بی‌چون و چرای نگاه مضر بودن امواج الکترومغناطیس باشد که با معیارهای ایمنی موجود که فقط بر مبنای اثرات حرارتی است، به اندازه کافی حافظ سلامت عمومی نیست.
جانسون در مقاله جدید خود، نتایج ده‌ها مطالعه پژوهشی را با موضوع اثرات امواج الکترومغناطیس بر سامانه دفاعی بدن بررسی کرده است. امواج الکترومغناطیس مانند آلرژی‌زاها در عملکرد سامانه دفاعی بدن اختلال ایجاد می‌کند و سبب فراخواندن پاسخ‌های آلرژیک و التهابی در بدن خواهد شد. جانسن امیدوار است که این مقاله، در کنار گزارش‌هایی که در سال ۱۳۸۶ / ۲۰۰۷ از شناسایی تاثیرات مضر فناوری‌های وایرلس (بیسیم) منتشر شد، باعث شود که قانون‌گذاران حدود ایمنی عمومی جدیدی را وضع کنند و توسعه فناوری‌های آزمون‌نشده را محدود کنند.
جانسون در گفتگو با پایگاه اینترنتی فیزاورگ می‌گوید: «این مقاله به آژیر خطر شدیدی می‌ماند که واکنش‌هایی را دربرخواهد داشت. برای مثال، پارلمان اروپا در ۱۳ شهریور ۱۳۸۷ تایید کرد که میزان قرارگرفتن در برابر پرتوها را باید با عوامل بیولوژیکی سنجید، نه میزان اثرات گرمایی. همچنین گزارشی از پارلمان اروپا در ۵ اسفند ۱۳۸۷، به تحقیق در مورد بازه قرارگیری در برابر پرتوها می‌پردازد.
در گزارش حاضر، جانسون توضیح داده است که سامانه دفاعی بدن چگونه در برابر دشمنان شناخته شده خودش مقابله کند، ولی در برابر آلرژی الکترومغناطیسی که در اثر عواملی چون سیگنال‌های تلویزیون، امواج رادیویی و ماکروویو تلفن همراه یا وای‌فای، سیگنال‌های رادار، پرتوهای ایکس، پرتوزایی مصنوعی و مانند این‌ها که در ۱۰۰ سال اخیر مورد استفاده بشر قرار گرفته، ناتوان است. سامانه دفاعی ما زیر اثر پرتوافشانی خورشید و میدان مغناطیسی ثابت زمین رشد پیدا کرده، ولی نه زیر امواج الکترومغناطیسی که در دیگر فرکانس‌ها یا پالس‌های مغناطیسی و ماکروویو برای مثال گوشی‌های همراه، تولید شده‌اند.
پادگن‌ها (آنتی‌ژن‌ها) گونه‌هایی هستند که باعث می‌شود سامانه دفاعی بیش از حد واکنش نشان بدهد و به همین خاطر، سامانه دفاعی بافت‌های محلی و کل بدن را کامل تخریب کند. مثل واکنش‌های حساسیت شدیدی که می‌تواند با آشفتگی‌های محیطی اتفاق می‌افتد.
ازآنجاکه این آشفتگی‌های محیطی‌ به اندازه کافی کوچک است، به سامانه دفاعی راه می یابند؛ درست شبیه به غبارها و مواد مخدر که می‌توانند از مجراهای تنفسی یا از محل خاصی وارد شوند. دستگاه‌های الکترونیکی مختلفی که امواج الکترومغناطیس ساطع می‌کنند از لحاظ میزان شدت، فرکانس و الگو با هم متفاوتند. اگرچه برخی مطالعات، برای مثال ارتباطاتی بین خطوط انتقال برق و سرطان خون یا تومورهای مغزی و گوشی‌های همراه را نشان می‌دهند، برخی مطالعات نیز نشان می‌دهند که مکانیزم زیست‌شناختی که موجب پیدایش این بیماری‌ها باشد، پیدا نشده است.
همان‌طور که جانسون استدلال می‌کند، در بسیاری از مطالعات فرض می‌شود که تنها سازوکار زیست‌شناختی که اثرات نامطلوب دارد، حرارت بیش از حد سلول‌ها و بافت‌ها است، هر چند که جانسون به اثرات غیر حرارتی همچون امواج الکترومغناطیسی که سبب واکنش پادگن‌ها در سامانه دفاعی می‌شود، نگاه می‌کند. اثری که به خصوص در پرتودهی‌های طولانی مدت پیش از گرم شدن قابل شناسایی است.
برخی مردم مدعی‌اند که نشانه‌های ذهنی و عینی دستگاه‌های الکترونیکی باعث رنجش آنها می‌شود. جانسون می‌گوید: حساسیت شدید الکترومغناطیسی (EHS) روی ۳ تا ۱۰ درصد کل جمعیت تاثیرگذار است و در اغلب موارد، منجر به از دست دادن بازدهی کاری و حتی فرصت‌های شغلی‌شان می‌شود. مردمی که مدعی اثرات نامطلوب نمایشگرهای رایانه‌ها یا گوشی‌های همراه روی پوستشان هستند، ممکن است که به درستی واکنش اجتناب‌آمیزی نسبت به پرتوافشانی داشته باشند.
پوست دارای سلول‌های برجی است که به واکنش در برابر پرتوافشانی همچون رادیواکتیویته، پرتوی ایکس و نور فرابنفش شناخته شده‌اند. مطالعات نشان می‌دهد در نمونه‌های پوست مردمی که حساسیت شدیدی به امواج الکترومغناطیس دارند، پس از قرارگیری در معرض پرتوافشانی، تعداد بیشتری از سلول‌های برجی که در قسمت بالایی غشای میانی پوست قرار داشتند، به لایه‌های دیگری که به طور معمول دارای سلول‌های برجی نیستند، نفوذ کردند.
امواج الکترومغناطیسی همچنین ممکن است که سبب «دیگرانولیت» شدن سلول‌های برجی شوند که باعث آزاد شدن مواد سوزشی و احساس درد و خارش در افراد با حساسیت شدید می‌شود. در مطالعات نظری پیشین، جانسن مدلی را در چگونگی تکثیر سلول‌های برجی (ماستوسیتوسیس) ارائه کرده بود که می‌توانست حساسیت به امواج الکترومغناطیس را توضیح دهد. همانند واکنش‌های آلرژیک، امواج الکترومغناطیسی به گونه‌ای دیگر روی انسان تاثیر گذاشته است، به نحوی که به علت تغییرات در ساختار ژنتیکی، عملکرد سامانه دفاعی دچار تغییر می‌شد.
بحث جانسون این است که پژوهش‌های بیشتری لازم انجام شود تا سازوکار میزان تخریب غیرحرارتی امواج الکترومغناطیس بر بدن انسان مشخص شود و تحقیقات روی پاسخ سامانه دفاعی به صورت خاص می‌تواند منجر به کشف سازوکار ویژه تخریب زیست‌شناختی شود.
با توجه به اینکه تخمین زده می‌شود صدهاهزار نفر حساسیت شدید به امواج الکترومغناطیسی دارند، کار بسیار سخت است؛ بخصوص این موضوع که چگونه می‌توان مردم را در برابر این اختلال تطبیق داد. جانسون همچنین افزود: فهمیدن اثرات زیست‌شناختی امواج الکترومغناطیسی در رابطه با هزینه‌های بهداشت عمومی آینده، اثرات اقتصادی نیز در پی خواهد داشت.
جانسون همچنین اعتقاد دارد که اگر این امواج برای کسی ضرری نداشته باشد، ایجاد محدودیت برای در معرض قرارگرفتن آنها به کسی آسیب نمی‌زند و فقط کمی از آزادی موجود در پرتوافشانی‌های مختلف می‌کاهد و باید ببینیم که برای ما آزادی مردم در استفاده از فناوری‌های بیسیم بیشتر اهمیت دارد یا سلامتشان.
گردآوری و تنظیم توسط واحد فن آوری اطلاعات شرکت توسعه تمدن پارسیان